Msza św. składa się jak gdyby z dwóch części: z liturgii słowa i liturgii eucharystycznej; są one ze sobą tak ściśle złączone, że tworzą jeden akt kultu. W Mszy przygotowany jest stół słowa Bożego i Ciała Chrystusowego, z którego wierni otrzymują naukę i pokarm. Pozostałe obrzędy zaś otwierają lub kończą akcję liturgiczną. (Wprowadzenie do Mszału, p. 8)
1. Obrzędy wstępne
1. Wejście
2. Pozdrowienie ołtarza i zgromadzonego ludu
3. Akt pokuty
4. Panie, zmiłuj się nad nami
5. Chwała na wysokości Bogu
6. Kolekta
2. Liturgia Słowa
1. I czytanie
2. Psalm responsoryjny
3. II czytanie
4. (Sekwencja)
5. Aklamacja przed Ewangelią
6. Ewangelia
7. Homilia
8. Wyznanie wiary
9. Modlitwa powszechna
3. Liturgia eucharystyczna
1. Przygotowanie darów
* Procesja z darami
* Obmycie rąk
* Wezwanie do modlitwy i modlitwa nad darami
2. Modlitwa eucharystyczna
* Dialog przed prefacją
* Prefacja
* Aklamacja Święty
* Wspomnienie tajemnicy dnia
* Epikleza
* Opowiadanie o ustanowieniu i konsekracja
* Aklamacja po przeistoczeniu
* Złożenie ofiary
* Modlitwy wstawiennicze
* Doksologia końcowa
3. Obrzędy komunii
* Modlitwa Pańska
* Obrzęd pokoju
* Baranku Boży
* Komunia Święta
* Modlitwa po komunii
4. Obrzęd zakończenia
1. Pozdrowienie i błogosławieństwo kapłańskie
2. Rozesłanie
niedziela, 15 listopada 2009
Jak przygotować zakładki we Mszale na dany dzień?
Msza każdego dnia ma swoje części stałe i części (teksty) własne. To właśnie musimy zaznaczyć, używając zakładek tasiemkowych (zakładki boczne są raczej pomocnicze – nie korzystamy z nich podczas Mszy, gdyż zdarza się, że – po prostu – się urywają).
Informacje o charakterze danego dnia znaleźć można w kalendarzu liturgicznym (taki biały w szafce), lub w szeregu innych rozmaitych źródeł („Oremus”, „Niedziela”, radio, internet). Źródło takie poda nam przynajmniej informację, czy jest to dzień zwykły (i którego tygodnia), wspomnienie czy święto. Kalendarz ma dodatkowe dane o prefacjach, kolorach itp. Bierzemy zatem takowe źródło, szukamy wiadomości i kierujemy się w stronę Mszału.
I tak, używając tasiemek, zaznaczamy co następuje:
1. Części własne danego dnia. Jeśli jest to dzień powszedni lub niedziela, tekstów szukamy z przodu Mszału, przed pierwszym rzędem zakładek bocznych. Jeśli jest to wspomnienie, święto, uroczystość lub Msza w specjalnych okolicznościach, teksty znajdą się z tyłu Mszału, za drugim szeregiem zakładek bocznych.
2. Prefację. Wszystkie prefacje są we Mszale w jednym miejscu – między jednym a drugim szeregiem zakładek bocznych. Prefacja jest dostosowana do okresu liturgicznego (adwentowa, zwykła itp.). Gdy mamy do wyboru kilka prefacji (np. 7 zwykłych), dobieramy ją tematycznie do czytań. W dni szczególne dobieramy prefację odpowiednią do danego dnia – np. przy wspomnieniu świętego męczennika bierze się prefację o świętych lub o męczennikach. Święta i uroczystości mają zazwyczaj podany numer prefacji na ten akurat obchód. Można dodatkowo zapytać celebransa, czy życzy sobie wersję śpiewaną – wówczas zaznaczamy prefację z nutami (wszystkie prefacje we Mszale podane są najpierw bez nut, potem jeszcze raz te same z nutami).
3. Modlitwę Eucharystyczną. Jest ich 10. Ich stosowanie określone jest pewnymi regułami (tu odsyłam do Wprowadzenia do Mszału, rozdział bdquo;Wybór Mszy i jej części”). Najpopularniejsza (niestety) jest II Modl. Eucharystyczna – i gdy mamy wątpliwości, ją właśnie zaznaczamy. Wypada jednak, szczególnie przy większych uroczystościach, zapytać celebransa, którą ME sobie życzy.
4. Obrzędy Komunii – czwarta od dołu zakładka boczna. Tu tasiemka znacznie ułatwia sprawę kapłanowi – nie musi szarpać za małą zakł. boczną.
... i tyle. Zostają nam jeszcze dwie rezerwowe zakładki, które można wykorzystać np. do zaznaczenia uroczystego błogosławieństwa (o to też można przed Mszą spytać celebransa – a nuż zechce w ten sposób Mszę zakończyć)
Informacje o charakterze danego dnia znaleźć można w kalendarzu liturgicznym (taki biały w szafce), lub w szeregu innych rozmaitych źródeł („Oremus”, „Niedziela”, radio, internet). Źródło takie poda nam przynajmniej informację, czy jest to dzień zwykły (i którego tygodnia), wspomnienie czy święto. Kalendarz ma dodatkowe dane o prefacjach, kolorach itp. Bierzemy zatem takowe źródło, szukamy wiadomości i kierujemy się w stronę Mszału.
I tak, używając tasiemek, zaznaczamy co następuje:
1. Części własne danego dnia. Jeśli jest to dzień powszedni lub niedziela, tekstów szukamy z przodu Mszału, przed pierwszym rzędem zakładek bocznych. Jeśli jest to wspomnienie, święto, uroczystość lub Msza w specjalnych okolicznościach, teksty znajdą się z tyłu Mszału, za drugim szeregiem zakładek bocznych.
2. Prefację. Wszystkie prefacje są we Mszale w jednym miejscu – między jednym a drugim szeregiem zakładek bocznych. Prefacja jest dostosowana do okresu liturgicznego (adwentowa, zwykła itp.). Gdy mamy do wyboru kilka prefacji (np. 7 zwykłych), dobieramy ją tematycznie do czytań. W dni szczególne dobieramy prefację odpowiednią do danego dnia – np. przy wspomnieniu świętego męczennika bierze się prefację o świętych lub o męczennikach. Święta i uroczystości mają zazwyczaj podany numer prefacji na ten akurat obchód. Można dodatkowo zapytać celebransa, czy życzy sobie wersję śpiewaną – wówczas zaznaczamy prefację z nutami (wszystkie prefacje we Mszale podane są najpierw bez nut, potem jeszcze raz te same z nutami).
3. Modlitwę Eucharystyczną. Jest ich 10. Ich stosowanie określone jest pewnymi regułami (tu odsyłam do Wprowadzenia do Mszału, rozdział bdquo;Wybór Mszy i jej części”). Najpopularniejsza (niestety) jest II Modl. Eucharystyczna – i gdy mamy wątpliwości, ją właśnie zaznaczamy. Wypada jednak, szczególnie przy większych uroczystościach, zapytać celebransa, którą ME sobie życzy.
4. Obrzędy Komunii – czwarta od dołu zakładka boczna. Tu tasiemka znacznie ułatwia sprawę kapłanowi – nie musi szarpać za małą zakł. boczną.
... i tyle. Zostają nam jeszcze dwie rezerwowe zakładki, które można wykorzystać np. do zaznaczenia uroczystego błogosławieństwa (o to też można przed Mszą spytać celebransa – a nuż zechce w ten sposób Mszę zakończyć)
Jak przygotować Mszał?
Często zdarza się, że w kalendarzu liturgicznym na dany dzień występuje jakieś wspomnienie, święto itp. Równie często bywa, że coś jest nieprzygotowane i w trakcie Mszy kapłan nagle przerywa i zaczyna gorączkowo kartkować Mszał w poszukiwaniu odpowiedniego tekstu. Dlatego wypada znać podstawy „obsługi” tej księgi, by przygotowując liturgię na dany dzień móc sprawdzić ustawienie zakładek we Mszale i w razie potrzeby to ustawienie odpowiednio zmodyfikować. Ponadto znajomość Mszału i jego obsługi jest jedną z podstawowych umiejętności ceremoniarza!
Struktura Mszału
Ogólnie rzecz biorąc Mszał to taka duża książka, w sztywnych okładkach, z kilkoma (na ogół 6) tasiemkowymi zakładkami. Charakterystyczne są zakładki boczne – listki przyczepione do niektórych kartek. Zakładki boczne ustawione są w dwóch rzędach: dwie i czternaście i służą do szybkiego orientowania się w umiejscowieniu poszczególnych części Mszy.
We Mszale, kartkując od początku, wyróżnia się następujące części:
1. Wprowadzenie – jak w każdej poważnej książce – wyjaśnienie zawartości oraz sensu i celu istnienia książki (tu: książki pt. „Mszał Rzymski dla diecezji polskich”).
2. Msze Roku Liturgicznego (teksty własne danego dnia) – zbiór modlitw na dany dzień (kolekta, modlitwa nad darami, modl. pokomunijna). Teksty własne ustawione są w porządku roku liturgicznego, czyli: Adwent, okres Bożego Narodzenia, Wielki Post, Triduum Paschalne, okres wielkanocny, okres zwykły. Kartki tej części Mszału numerowane są „normalnie”.
3. Obrzędy Mszy Świętej (tzw. Części stałe Mszy). Te elementy zajmują większą część Mszału. Kartki tej części oznaczone są numerami z gwiazdką: 123*. Części stałe ustawione są w kolejności, w jakiej występują na Mszy. I tak we Mszale znajdują się kolejno:
* Obrzędy wstępne – znak krzyża, pozdrowienie, akt pokuty, Gloria. Te elementy można znaleźć przy pierwszej z zakładek bocznych pierwszego rzędu.
* Liturgia Słowa: kilka stosownych przepisów oraz wyznanie wiary.
* Przygotowanie darów: modlitwy ofiarowania chleba i wina, modlitwy przy obmyciu rąk. Teksty przygotowania darów są zaznaczone drugą z zakładek bocznych.
* Prefacje. We Mszale jest 97 prefacji, odpowiednich na każdy okres liturgiczny (również ustawione w porządku roku liturgicznego: Adwent, Boże Narodzenie, Wlk. Post, Wielkanoc, niedziele zwykłe, dni powszednie zwykłe, prefacje o NMP i świętych, prefacje na msze obrzędowe, okolicznościowe i pogrzebowe). Najpierw we Mszale są prefacje bez nutek, potem te same z nutkami.
* Modlitwy Eucharystyczne. Jest ich 10, umieszczonych przy dziesięciu zakładkach bocznych w drugim rzędzie. Kolejno są to: ME 1-5, ME o tajemnicy pojednania (1 i 2), ME we Mszach z dziećmi (1-3).
* Obrzędy Komunii – czwarta zakładka boczna od dołu. Kolejno są tam: Wezwanie do Ojcze Nasz, Ojcze nasz, embolizm (Wybaw nas, Panie...), wezwanie do znaku pokoju, śpiew Baranku Boży, teksty towarzyszące Komunii i puryfikacji.
* Obrzędy zakończenia: błogosławieństwo i rozesłanie (trzecia od dołu zakładka boczna), błogosławieństwa uroczyste (druga od dołu).
4. Msze własne o świętych – teksty modlitw własnych na każde wspomnienie, święto i uroczystość, ustawione wg kalendarza. Te strony numerowane są „prim”: np. 123'
5. Msze wspólne - stosowane, gdy jakiś obchód nie ma tekstów własnych. Te strony numerowane są „bis”: 123''
6. Msze obrzędowe (np. ślubne), pogrzebowe i w różnych potrzebach (np. o deszcz) – teksty własne, także na stronach „bis”: 123''.
7. Dodatek: obrzęd poświęcenia wody, upoważnienie do jednorazowego rozdawania Komunii Św. i inne. Strony dodatku oznaczone są numerami w nawiasie: (123)
8. Spis treści.
9. Ordo Missae cum populo – formularz Mszy po łacinie.
Struktura Mszału
Ogólnie rzecz biorąc Mszał to taka duża książka, w sztywnych okładkach, z kilkoma (na ogół 6) tasiemkowymi zakładkami. Charakterystyczne są zakładki boczne – listki przyczepione do niektórych kartek. Zakładki boczne ustawione są w dwóch rzędach: dwie i czternaście i służą do szybkiego orientowania się w umiejscowieniu poszczególnych części Mszy.
We Mszale, kartkując od początku, wyróżnia się następujące części:
1. Wprowadzenie – jak w każdej poważnej książce – wyjaśnienie zawartości oraz sensu i celu istnienia książki (tu: książki pt. „Mszał Rzymski dla diecezji polskich”).
2. Msze Roku Liturgicznego (teksty własne danego dnia) – zbiór modlitw na dany dzień (kolekta, modlitwa nad darami, modl. pokomunijna). Teksty własne ustawione są w porządku roku liturgicznego, czyli: Adwent, okres Bożego Narodzenia, Wielki Post, Triduum Paschalne, okres wielkanocny, okres zwykły. Kartki tej części Mszału numerowane są „normalnie”.
3. Obrzędy Mszy Świętej (tzw. Części stałe Mszy). Te elementy zajmują większą część Mszału. Kartki tej części oznaczone są numerami z gwiazdką: 123*. Części stałe ustawione są w kolejności, w jakiej występują na Mszy. I tak we Mszale znajdują się kolejno:
* Obrzędy wstępne – znak krzyża, pozdrowienie, akt pokuty, Gloria. Te elementy można znaleźć przy pierwszej z zakładek bocznych pierwszego rzędu.
* Liturgia Słowa: kilka stosownych przepisów oraz wyznanie wiary.
* Przygotowanie darów: modlitwy ofiarowania chleba i wina, modlitwy przy obmyciu rąk. Teksty przygotowania darów są zaznaczone drugą z zakładek bocznych.
* Prefacje. We Mszale jest 97 prefacji, odpowiednich na każdy okres liturgiczny (również ustawione w porządku roku liturgicznego: Adwent, Boże Narodzenie, Wlk. Post, Wielkanoc, niedziele zwykłe, dni powszednie zwykłe, prefacje o NMP i świętych, prefacje na msze obrzędowe, okolicznościowe i pogrzebowe). Najpierw we Mszale są prefacje bez nutek, potem te same z nutkami.
* Modlitwy Eucharystyczne. Jest ich 10, umieszczonych przy dziesięciu zakładkach bocznych w drugim rzędzie. Kolejno są to: ME 1-5, ME o tajemnicy pojednania (1 i 2), ME we Mszach z dziećmi (1-3).
* Obrzędy Komunii – czwarta zakładka boczna od dołu. Kolejno są tam: Wezwanie do Ojcze Nasz, Ojcze nasz, embolizm (Wybaw nas, Panie...), wezwanie do znaku pokoju, śpiew Baranku Boży, teksty towarzyszące Komunii i puryfikacji.
* Obrzędy zakończenia: błogosławieństwo i rozesłanie (trzecia od dołu zakładka boczna), błogosławieństwa uroczyste (druga od dołu).
4. Msze własne o świętych – teksty modlitw własnych na każde wspomnienie, święto i uroczystość, ustawione wg kalendarza. Te strony numerowane są „prim”: np. 123'
5. Msze wspólne - stosowane, gdy jakiś obchód nie ma tekstów własnych. Te strony numerowane są „bis”: 123''
6. Msze obrzędowe (np. ślubne), pogrzebowe i w różnych potrzebach (np. o deszcz) – teksty własne, także na stronach „bis”: 123''.
7. Dodatek: obrzęd poświęcenia wody, upoważnienie do jednorazowego rozdawania Komunii Św. i inne. Strony dodatku oznaczone są numerami w nawiasie: (123)
8. Spis treści.
9. Ordo Missae cum populo – formularz Mszy po łacinie.
Subskrybuj:
Posty (Atom)